Camille Van Vyve
25 Jul 2024
"Je kunt de markt niet verslaan, noch eruit geraken"
Een sleutelfiguur in de Franstalige media over economische en monetaire zaken, voormalig CEO van Degroof Bank, ex-partner bij adviesbureau Roland Berger, voormalig voorzitter van de Brusselse Beurs, en auteur van tientallen boeken, Bruno Colmant geeft Easyvest een interview zonder filter.
Destijds was hij te vinden in de luxuese gangen van de Industriestraat, het hoofdkantoor van Bank Degroof. Majestueuze trappen, dikke tapijten, en attente receptionisten. Aan de Vorstlaan, de Brusselse hoofdzetel van Roland Berger, was de inrichting weliswaar moderner, maar prestige en elegantie bleven behouden.
Op een zonnige ochtend in juli ontmoeten we Bruno Colmant bij de Stichting tegen Kanker. Hij komt ons de deur openen, aangezien het gebouw die dag vanwege het zomerseizoen vrij verlaten is. In het kantoor waar we zitten, zijn twee kamerplanten de enige zichtbare decoraties - passend bij de BBL -(de voormalige Bank Brussel Lambert) speelkaarten op de tafel, een knipoog naar de voormalige bankier tegenover ons, ook in groen gekleed.
De soberheid van de plaats is gerechtvaardigd, want "iedere euro die hier wordt uitgegeven is door iemand gedoneerd," herinnert Colmant, die enkele maanden geleden interim-directeur van de stichting werd. Na de Koning Boudewijnstichting is de Stichting tegen Kanker de tweede grootste, met een jaarlijkse donatieopbrengst van 40 miljoen euro. Directe donaties, maar ook veel uitgestelde donaties, want veel donateurs doen dit via hun testament, waardoor ze pas vaak pas jaren later uitgevoerd worden. Preventie, onderzoek, patiënten ondersteuning en projectfinanciering: de taken zijn talrijk, en Bruno Colmant pakt ze met oprechte inzet aan. Daarnaast bekleedt hij verschillende bestuursfuncties "om een voet in de zakenwereld te houden."
Easyvest: "Bruno Colmant in een nieuwe omgeving of een nieuwe Bruno Colmant?"
Bruno Colmant: "Ik leef niet langer onder de druk van het professionele leven, en ik bekijk de markt nu op een veel koelere manier. Dit brengt me veel persoonlijke rust."
Hoe zie je de markt nu?
Alle markttheorieën zijn gebaseerd op het Capital Asset Pricing Model (CAPM), bedacht door Sharpe in de jaren 60 en gebaseerd op het werk van Henri Markowitz over moderne portefeuilletheorie. In dit model is comfort een gevolg van kapitaal, maar kapitaal is risicovol: het is een fundamenteel "onrustig" model. Het comfort wordt verkregen door toekomstige financiële stromen in het heden te waarderen, wat betekent dat we in feite naar een toekomst snakken die geen tijd heeft om zich feitelijk te vervullen. Kortom, gebruiken huidige natuurlijke hulpbronnen om toekomstige financiële stromen te bereiken, en vernietigen bijgevolg het milieu.
Maar we zijn onvermijdelijk deel van deze markt, toch?
Ja. Sharpe’s model gaat ervan uit dat agenten, beleggers, perfect geïnformeerd zijn, er is geen wrijving, en agenten zijn inwisselbaar. Deze agenten zijn in de markt – in werkelijkheid zijn zij de markt en kunnen ze het dus niet verslaan noch uit geraken.
De markt wordt als onvolmaakt beschouwd, maar over het algemeen voldoende perfect om min of meer volgens deze theorie te functioneren. Spelen de Verenigde Staten een leidende rol in deze immense machine?
Ze zijn al kampioenen in het vermijden van wrijving tussen agenten, omdat ze de sociale zekerheid tot een minimum beperken. Alles wordt gedaan om mensen kwetsbaar te maken. Daarnaast vertegenwoordigen de Verenigde Staten 4% van de wereldbevolking, maar 60% van de markt. Ze hebben een enorme schuld, waarvan een gigantisch deel buiten hun grenzen wordt gehouden, wat hun wereldwijde dominantie verder vergroot.
Moeten we de terugkeer van Donald Trump naar het Witte Huis vrezen?
Hij opereert op een financiële logica die gericht is op het vergroten van de Amerikaanse suprematie, wat er ook gebeurt. Hij wil belastingverlagingen, lage rentetarieven om de schuld verder te verhogen, barrières om import te beperken, en een zwakke dollar om export te stimuleren. Om dit te bereiken, zou Trump de FED (de Amerikaanse nationale bank) van haar onafhankelijkheid moeten ontdoen, maar ik twijfel er niet aan dat hij ondenkbare dingen zou kunnen doen. Deze cocktail zou inflatie in de Verenigde Staten creëren en een recessie in Europa, vooral vanwege de exportbarrières die hij ons wil opleggen. En het is ook het soort context waarin valuta’s hun stabiliteit verliezen, wat erg gevaarlijk kan worden. Maar niets is zeker sinds de kandidatuur van Kamala Harris*.
*Het interview van Bruno Colmant vond plaats vlak voordat Joe Biden zich terugtrok uit de Amerikaanse presidentsverkiezingen.
Hoe zijn de Verenigde Staten op dit punt gekomen?
Ik geloof dat het Amerikaanse systeem uitgeput is. Het is de oudste democratie die niet door een periode van autoritarisme is gegaan, en het lijkt dat het nieuwe systeem dat aan de andere kant van de oceaan opkomt, als Trump wordt gekozen, van die aard zal zijn. In feite is het de Verenigde Staten altijd gelukt hun binnenlandse geweld uit te stoten door oorlogen buiten hun landsgrenzen te voeren. Nu ze energie-zelfvoorzienend zijn en er geen oorlog meer te voeren is, zijn ze gedwongen het geweld te internaliseren. Het is een perfecte voedingsbodem om het "Trumpism" te vestigen.
Maar de Verenigde Staten zijn niet de enigen die deze uitsluiting uitvoeren...
Dat klopt. Het is alsof mensen identiteiten willen vinden om tegen de globalisering in te gaan. Terugtrekken in zichzelf heeft iets geruststellends in een geglobaliseerde wereld.
Ook in België is de politieke verschuiving naar rechts duidelijk. Had je dit zien aankomen?
Helemaal niet. De afgelopen jaren ben ik dichter bij het politieke centrum gekomen, terwijl ik duidelijker de voordelen van de welvaartsstaat inzag. Weet je, ik was een beursstudent; ik heb alles te danken aan de staat en ben een fervent verdediger van het Belgische sociale model. Ik vind dat ik de staat meer verschuldigd ben dan ik ontvangen heb. Maar met het huidige niveau van de Belgische schuld, de behoeften aan pensioenen, energie en defensie, en de liberale houding die belastingverlagingen bevordert, willen sommigen de sociale uitgaven verminderen, en dat baart me zorgen. In werkelijkheid ben ik bang dat we de gezondheidszorg in België gaan privatiseren.
Wat betreft schuld, De door België uitgegeven Staatsbon in 2023 loopt binnenkort af. Was het een goede operatie volgens u?
Dat de staat de spaarstromen terugvordert, lijkt me volkomen legitiem. Maar uiteindelijk heeft de operatie behoorlijk wat gekost, vooral vanwege de verlaagde bronbelasting van 15%. Voor de spaarder-investeerder, gezien het inflatieniveau, was het ook niet ideaal... maar toch beter dan een spaarrekening. Dat gezegd zijnde, als de Belgische staat in september een nieuwe obligatie uitgeeft, zal het zeker niet onder zulke gunstige voorwaarden zijn, dus moeten er alternatieven worden gevonden.
Wat voor soort belegger bent u persoonlijk?
Ik heb een verleden als President van de Beurs, wat me uiteraard heeft beïnvloed. Naast mijn woning ben ik n volledig belegd in aandelen. En ik geef de voorkeur aan inflatie-transitieve aandelen, dat wil zeggen die positief gecorreleerd zijn met inflatie.
Hoe ziet u de toekomst van vermogensbeheer?
Tegenwoordig hebben we niet echt meer een private banker nodig om strikt een portefeuille op te bouwen: dit wordt vergemakkelijkt door AI en ETF’s, tenminste voor de kenners. De waarde van een private banker is essentieel maar verschuift naar diensten met hogere toegevoegde waarde. Ik denk dat vermogensbeheerders minstens twee essentiële rollen voor de investeerder zullen behouden: die van psycholoog enerzijds om de oriëntaties en risicoaversies van een klant nauwkeurig te begrijpen, en die van estate planning - adviseur anderzijds. Dit laatste aspect is fundamenteel in een juridisch steeds complexere wereld en in de context van vergrijzing van de bevolking.