Corentin Scavée
18 Apr 2024
2016, uiteindelijk een goed en typisch financieel jaar
2016 was uiteindelijk een goed en typisch financieel jaar. Onze Easyvest-portfolio’s toonden een stijging van de aandelenkoersen van 12% terwijl Europese obligaties 3% aandikten. Het begin van het jaar was echter rampzalig en werd gekenmerkt door verschillende gebeurtenissen die elk een zware impact hadden op de financiële markten. Laten we samen eens de tijdlijn van een normaal financieel jaar doornemen.
Een vrij goed resultaat
Nooit startte een jaar zo slecht: de markten zakten 3% op de eerste beursdag. Vanwege de sputterende Chinese groei begon de belegger met een bang hart aan 2016. De economische media verklaarden dat dit het einde was van de stijgende markten en het begin van een langdurige recessie.
In het begin van februari leek het erop dat iedereen hun verwachtingen voor een positief rendement in 2016 aan de kant had geschoven, terwijl financiële goeroes als het ware een Apocalyps op de markt voorspelden.
Uiteindelijk verloor de markt ‘slechts’ 16% tijdens het begin van 2016. Een brutale daling die doorgaans iedere 3 jaar plaatsvindt. Niets abnormaals dus voor de belegger die voorbereid is en het tijdelijke verlies kan dragen.
Bovendien steeg de koers van Europese staatsbonnen in die periode met 2% Een gebalanceerd portfolio (50%/50%) verloor in feite dus maar 7% op zijn totale waarde.
Eenmaal de storm voorbij was, draaiden de markten opnieuw op volle toeren. Echter hielden de meeste beleggers nog steeds een oogje in het zeil en keken ze uit voor de volgende desastreuse gebeurtenis. Eerst de Brexit in juni, daarna de Amerikaanse verkiezingen in november, terwijl het zwaard van Damocles boven de Amerikaanse rente hing.
Het éne catastrofistische scenario na het andere werd werkelijkheid, maar de markten bleven stijgen, in tegenstelling tot wat journalisten, economen en kapitaalbeheerders voorspelden. De globale aandelenmarkt sluit het jaar uiteindelijk af met een stijging van 12%, terwijl de obligatiemarkt 3% aandikte. Laten we het nu even hebben over de gebeurtenissen die de financiële markt vorm gaven in 2016.
De blauwe lotus
Vanwege de tijdzones start het financieel jaar altijd in Azië. Terwijl iedereen zich opmaakt voor het nieuwe jaar, gingen de Chinese markten al de dieperik in. De economische indicators die op 31 december 2015 gepubliceerd hebben toonden aan dat de Chinese groei vertraagde, wat de hoop op herstel definitief versplinterde.
Dat alleen was genoeg om ervoor te zorgen dat de Chinese financiële markt al op de eerste dag een daling van 8% kende. Alle markten rondom de hele wereld volgden eenzelfde traject voor een periode van 6 weken. Alleen een stijging in de olieprijs kon het hoofd bieden aan de dalende trend.
Het zwarte goud
De val van de olieprijs begon in het midden van 2014 en eindigde op 11 februari toen de koers $27 bedroeg, het laagste niveau in 13 jaar. Het zwarte goud zag zijn prijs herleid tot een vierde in 2 jaar tijd.
Deze daling was te wijten aan de vertraging van de globale groei, de ontwikkeling van hernieuwbare energie, het grotere aanbod van schaliegas en het gebrek aan een akkoord van de Organisatie voor Petroleum Exporterende Landen (OPEC) om de productie in te krimpen.
Een lage vraag en hoog aanbod kunnen enkel leiden tot een prijsdaling. De ultieme oplichting kwam door een statement van de Minister van Energie van de Verenigde Arabische Emiraten met betrekking tot het OPEC-akkoord rond de verlaging van de olieproductie. Dit akkoord ging pas van kracht eind 2016, maar het vooruitzicht was genoeg om het tij te doen keren.
De zwarte rotsen
De maanden gingen voorbij en de zwarte zwanen kwamen opnieuw tevoorschijn. Net nu de beleggers pas terug op adem waren gekomen van de China-crisis en oliecrash, kwam een nieuwe aardbeving aan die de grond aan de overkant van het kanaal deed beven. Het idee van een Brexit had een grote tol op de financiële markten. Van april tot juni ging de koers op basis van de exitpolls zoals een rollercoaster op en neer. Op 24 juni ontwaakt heel Europa met een immense kater: Nigel Farage wint en David Cameron stapt af. De aandelenmarkt herleeft de financiële crisis van 2011.
De significante daling op de eerste dag werd echter snel gevolgd door een opwaartse trend. Na een week hadden de globale markten hun verliezen zelf gerecupereerd. Dat is echter niet verbazend aangezien de Brexit enkel een impact had op Europa en geen échte gevolgen op korte termijn uitlokte. Het was het begin van een 2-jaar durend proces waarbij een sceptische lidstaat het Europees project links zou laten liggen.
Trump in Amerika
Aangezien de Brexit eigenlijk geen echte gebeurtenis was, keek iedereen al vlug naar een nieuwe en grotere show: de Amerikaanse presidentiële verkiezingen. Wie anders dan Donald Trump, het extravagante personage waarrond de show ‘The Apprentice’ draait, kon de Amerikaanse verkiezingen niet alleen winnen, maar deze ook langzaam omtoveren tot een realityshow.
He werd niettemin altijd gezien als een outsider en underdog. Wanneer hij zichzelf kandidaat stelde nam niemand hem serieus; een maand voor de verkiezingen ging de media ervanuit dat hij zwaar zou verliezen; en op de stemdag zelf geloofde zelf hij het resultaat niet. Als onverwachte winnaar wist Trump zijn voordeel te halen uit de media om de electorale stemmen te winnen.
Volgens de meeste economen was de overwinning van Trump onwaarschijnlijk en zou deze desastreuse gevolgen hebben voor de financiële markten. Maar hier opnieuw zagen we het exact tegenovergestelde. Hoewel de financiële markten na de verkiezingen even erg volatiel waren, werd er al snel een golf van optimisme ingezet dankzij het economisch beleid dat Trump beloofd had. Tijdens de eerste drie weken na de Amerikaanse verkiezingen stegen de markten met 7% terwijl de US Dollar als munteenheid op een nieuw record afstevende.
Raket naar de maan
Sinds dat de Federal Reserve (Fed) de rente laag hield sinds 2009, besloot de Amerikaanse centrale bank uiteindelijk in december om de rentes te verhogen met 0,25%, én verklaarde het om drie gelijkaardige wijzigingen uit te voeren in 2017.
Dit was de meest geanticipeerde en angstaanjagende beslissing van het hele jaar. Het meest geanticipeerd omdat de beslissing origineel in het eerste kwartaal zou vallen en verschillende keren werd uitgesteld vanwege de zwakke financiële markten en het vertraagde herstel van de wereldeconomie. Het meest angstaanjagende omdat de beslissing het einde betekende van een periode waarbij financiering goedkoop te verkrijgen was, wat mogelijks de groei van de economie kon tegenwerken.
Velen zagen de beslissing als een bedreiging voor de financiële markten. Logisch, want stijgende rentevoeten betekenen lagere obligatie- en aandeelkoersen vanwege het substitutie-effect. Sommigen blijken te vergeten dat een stijging in de rentevoeten ook wijst op een sterke en dynamische economie.
De laatste rentestijgingen dateerden van 2005 tot 2007 en gebeurden wanneer de Amerikaanse markten hoogtij vierden. Hoewel de huidige renteverhoging enkel gelimiteerd is tot de Verenigde Staten, heeft deze toch enige invloed op de Europese obligatiemarkt. Het beleid van de Amerikaanse Federal Reserve heeft dan ook vroeg of later ook een impact op Europa.
Welke conclusie trekken we hieruit?
2016 was een goed en gebruikelijk financieel jaar, gekenmerkt door enkele volatiele gebeurtenissen en een tijdelijke daling die 10% overschreed.
Hoewel de markt zich doorgaans op deze manier gedraagt, kan de gemiddelde belegger beïnvloed worden door zijn emoties en zijn portfolio op het verkeerde moment verkopen of gewoon besluiten om niet (verder) te investeren. Hier geldt opnieuw dat een systematische benadering met een langetermijnvisie de beste manier is om uw beleggingsbeslissingen op te baseren.
De portfolio’s van easyvest keerden uiteindelijk een rendement uit van 12% op aandelen en 3% op obligaties. Net zoals in 2016 zal het easyvest-team u ondersteunen in 2017 bij uw beleggingen en u verzekeren tijdens woelige tijden.
Note: Dit artikel werd geschreven toen Easyvest door de FSMA werd erkend en gereglementeerd als agent voor bank- en beleggingsdiensten.