Camille Van Vyve
20 Nov 2025
Fysieke ETF vs. synthetische ETF: wat zijn de verschillen en welke moet je kiezen?
ETF’s (Exchange-Traded Funds) hebben de wereld van beleggen op korte tijd ingrijpend veranderd. Met één enkele transactie kunt u eenvoudig spreiden over honderden bedrijven, sectoren of regio’s. Maar niet alle ETF’s werken op dezelfde manier. Achter de schermen bestaan er belangrijke verschillen in de manier waarop deze fondsen hun prestaties nabootsen. Fysieke en synthetische ETF’s volgen elk een andere strategie, en het is cruciaal dat u dat onderscheid begrijpt om weloverwogen beslissingen te nemen. In dit artikel leggen we uit hoe beide types werken, wat de voor- en nadelen zijn, en hoe u de beste keuze maakt in functie van uw beleggingsdoelen.
Wat is een ETF?
Een ETF is een beursgenoteerd beleggingsfonds dat net als een aandeel doorlopend verhandeld wordt op de beurs. De meeste ETF’s zijn passief beheerd, wat betekent dat ze de prestaties van een specifieke beursindex zo nauwkeurig mogelijk proberen te volgen. Denk hierbij aan bekende indices zoals de MSCI World, de S&P 500 of de CAC 40. Het doel van zo’n index-ETF is niet om de markt te verslaan, maar om deze zo efficiënt en goedkoop mogelijk te reproduceren, zowel in opgaande als in neergaande markten.
Voordelen van passieve ETF’s
Passieve ETF’s bieden verschillende belangrijke voordelen: liquiditeit, lage beheerskosten en onmiddellijke diversificatie. Ze geven particuliere beleggers toegang tot gediversifieerde indexportefeuilles zonder dat ze elk effect afzonderlijk moeten selecteren. Deze passieve aanpak contrasteert met traditioneel actief beheer, waarbij beheerders proberen de markt te verslaan via hun beleggingskeuzes.
Lees ons blogartikel over dit onderwerp voor meer informatie over ETF’s.
Wat is een fysieke ETF?
Een passieve fysieke ETF volgt een eenvoudige en transparante strategie: ze belegt rechtstreeks in de aandelen die deel uitmaken van de index die ze volgt. Belegt u bijvoorbeeld in een ETF die de CAC 40 volgt, dan bevat het fonds effectief aandelen van LVMH, Sanofi, TotalEnergies en de andere bedrijven uit die index. Elk aandeel wordt aangehouden in een proportie die overeenkomt met zijn gewicht in de index.
Hoe werkt fysieke replicatie van een ETF?
Bij fysieke replicatie probeert een ETF de prestaties van een index zo nauwkeurig mogelijk te volgen door de onderliggende effecten daadwerkelijk aan te kopen. Afhankelijk van de complexiteit van de index past het fonds een van de volgende twee methoden toe:
-
Volledige replicatie: het fonds bezit alle effecten uit de index in dezelfde verhoudingen. Deze aanpak biedt een zeer hoge nauwkeurigheid, maaris vaak duur en operationeel complex, vooral voor wereldwijde indices die duizenden bedrijven bevatten.
-
Replicatie via steekproeven (sampling): het fonds koopt slechts een representatieve selectie van de index, doorgaans de grootste of meest bepalende bedrijven. Hoewel niet elk aandeel uit de index wordt aangehouden, zorgt statistische modellering ervoor dat de totale prestaties zeer dicht bij die van de index blijven — zelfs voor segmenten zoals small caps.
Bij Easyvest verkiezen we voor onze wereldwijde ETF’s replicatie via steekproeven. Deze methode laat toe om transactiekosten te beperken en het beheer efficiënter te maken, zonder merkbare impact op uw rendement. De niet-aangehouden aandelen vertegenwoordigen slechts een verwaarloosbaar gewicht in de index, terwijl de gekozen strategie een hoge correlatie met de referentie-index garandeert.
Voordelen van fysieke ETF’s
De transparantie is het grootste voordeel van fysieke ETF’s. Als belegger weet u exact welke effecten u onrechtstreeks bezit. Die duidelijkheid maakt het eenvoudiger om risico’s in te schatten en het portefeuillebeleid te begrijpen. Dat is bijzonder nuttig in het kader van een ESG-beleggingsstrategie, bijvoorbeeld, waar de werkelijke samenstelling van de onderliggende activa van groot belang is voor de belegger.
Nadelen van fysieke ETF’s
Bij fysieke ETF’s kunnen transactiekosten en praktische belemmeringen bij het aanhouden van activa de replicatie beïnvloeden en prestatieverschillen veroorzaken, vooral bij ETF’s met beperkte activa. Het gebruik van steekproeven, dat nodig is voor sommige brede indexen, brengt bovendien een risico op afwijking ten opzichte van de volledige index met zich mee.
Wat is een synthetische ETF?
Passieve synthetische ETF’s hanteren een totaal andere aanpak. Ze houden niet specifiek de aandelen aan die de index vormen en compenseren het prestatieverschil door een derivatencontract af te sluiten (swap) met een financiële tegenpartij, doorgaans een grote investeringsbank. Die tegenpartij verbindt zich ertoe om het fonds exact het rendement van de referentie-index uit te keren.
Hoe werkt de swap?
De swap functioneert als een contract voor het uitwisselen van rendementen. De synthetische ETF draagt het rendement af van de aandelenmand die hij werkelijk bezit, vaak verschillend van de index die hij wil volgen, en ontvangt in ruil daarvoor exact het rendement van de referentie-index. Dankzij deze structuur kan vrijwel elke index getrouw worden gerepliceerd, zelfs wanneer de onderliggende activa moeilijk verhandelbaar of ontoegankelijk zijn.
Voordelen van synthetische ETF’s
Synthetische ETF's bieden twee belangrijke voordelen:
-
Flexibiliteit: Dankzij hun opzet kunnen synthetische ETF’s complexe strategieën repliceren in moeilijk bereikbare markten. Denk bijvoorbeeld aan indexen die grondstoffen, valuta of staatsobligaties volgen: activa die doorgaans niet rechtstreeks verhandelbaar zijn voor particuliere beleggers. Deze flexibiliteit maakt synthetische ETF’s bijzonder aantrekkelijk in gespecialiseerde of minder liquide marktsegmenten.
-
Nauwkeurigheid en prestatie: Doordat er geen fysieke aan- of verkoop van effecten plaatsvindt, vermijden synthetische ETF’s bepaalde transactiekosten. In sommige gevallen beperken ze zelfs de fiscale impact. Het resultaat? Een lagere tracking error en in bepaalde situaties zelfs betere rendementen dan hun fysieke tegenhangers.
Nadelen van synthetische ETF’s
Synthetische ETF’s brengen ook enkele risico’s met zich mee. Hun structuur is complexer en minder transparant dan die van fysieke ETF’s. Omdat het fonds andere activa aanhoudt dan de index die het nabootst, is voor u als belegger niet altijd duidelijk waarin precies wordt geïnvesteerd, ook al ontvangt u wel het rendement van de beoogde index.
Daarnaast zijn synthetische ETF’s afhankelijk van de solvabiliteit van hun swaptegenpartij(en). Als die in gebreke blijft, kan het fonds verliezen lijden. Europese regels beperken dit risico: geen enkele tegenpartij mag meer dan 10% van het nettovermogen van het fonds vertegenwoordigen. Dit verlaagt het tegenpartijrisico aanzienlijk, maar sluit het niet volledig uit.
Fysieke ETF vs. Synthetische ETF: de vergelijking
Als we alle hierboven beschreven criteria samenbrengen, kan de vergelijking tussen fysieke en synthetische ETF’s worden samengevat in de volgende tabel:
| Criteria | Fysieke ETF | Synthetische ETF |
|---|---|---|
| Transparantie | Zeer hoog | Beperkt |
| Complexiteit | Laag | Hoog |
| Samenstelling | Aandelen van de bedrijven die deel uitmaken van de index | Gediversifieerde aandelenkorf + swapcontract(en) op de gerepliceerde index |
| Reproductieveld | Traditionele en gemakkelijk toegankelijke marktsegmenten | Alle marktsegmenten, zelfs de minst liquide of moeilijkst toegankelijke |
| Risico | Prestatieafwijking (gelinkt aan transactiekosten en/of steekproeven) | Tegenpartijrisico |
| Nauwkeurigheid | Relatief hoog | Hoog |
Voordelen van fysieke replicatie
Passief beleggen via fysieke replicatie biedt duidelijke voordelen. Dankzij de eenvoudige structuur weet u exact waarin u belegt, waardoor u uw blootstelling goed kunt beheersen. De volledige transparantie over de samenstelling van het fonds helpt u om sector- en geografische risico’s beter te evalueren.
Bovendien laat het toe om uw portefeuille af te stemmen op uw persoonlijke overtuigingen, bijvoorbeeld op het vlak van duurzaamheid. Fysieke ETF’s zijn dan ook bij uitstek geschikt voor een langetermijnstrategie, waarin begrijpelijke en controleerbare beleggingen belangrijker zijn dan puur technische optimalisatie.
Troeven van synthetische ETF’s
Synthetische ETF’s scoren sterk in nichesegmenten. Dankzij hun uitstekende replicatienauwkeurigheid zijn synthetische ETF’s bijzonder aantrekkelijk voor technische beleggers die streven naar optimale prestaties. Bovendien bieden ze toegang tot markten die anders moeilijk bereikbaar zijn. Deze mogelijkheid om geavanceerde strategieën te benutten geeft synthetische ETF’s een duidelijk concurrentievoordeel in gespecialiseerde beleggingsdomeinen.
Easyvest zet in op transparantie en educatie
Bij Easyvest bouwen we onze beleggingsaanpak op drie kernwaarden: transparantie, eenvoud en educatie. Vanuit die overtuiging kiezen we bewust voor fysieke ETF’s in onze portefeuilles.
We vinden het essentieel dat u als belegger begrijpt waarin u investeert. Fysieke ETF’s maken dat mogelijk. Ze vereisen geen kennis van complexe begrippen zoals swaps of derivaten, waardoor onze adviseurs hun werking eenvoudig en helder kunnen toelichten.
Zo houden we beleggen toegankelijk en begrijpelijk voor iedereen, zonder in te boeten op kwaliteit of langetermijnresultaten.
Kiezen voor duidelijkheid op lange termijn
De keuze tussen een fysieke of synthetische ETF hangt vooral af van uw persoonlijke voorkeur, niet zozeer van uw beleggingsstrategie. Beide types streven immers hetzelfde doel na: het volgen van een index tegen lage kosten.
Fysieke ETF’s bieden meer transparantie en veiligheid, wat ze aantrekkelijk maakt voor beleggers die graag precies weten waarin ze investeren. Synthetische ETF’s richten zich op technische optimalisatie en een nauwkeurige indexvolging, maar brengen ook meer complexiteit met zich mee.
Bij Easyvest geloven we dat beleggen nooit een black box mag zijn. Door te kiezen voor transparante indexfondsen en begeleiding door ervaren adviseurs, versterkt u uw controle over uw portefeuille en vergroot u de kans om uw financiële doelen te realiseren – in alle vertrouwen en met een gerust gemoed.