Camille Van Vyve
14 Feb 2024
Is regime van Definitief Belaste Inkomsten (DBI) misleidend?
In België zijn meerwaarden op aandelen niet belast voor particulieren, maar wel voor bedrijven. Om deze hindernis te omzeilen, stelt het regime van Definitief Belaste Inkomsten (DBI) bedrijven in staat om, onder bepaalde voorwaarden, hun investeringsinkomsten uit aandelen - inclusief dividenden en mogelijke meerwaarden - vrij te stellen van belastingen. Hoewel dit concept op papier aantrekkelijk lijkt, vertellen de praktische implicaties een ander verhaal. Laten we de details nader bekijken.
Waar staat DBI voor?
DBI staat voor het "Regime van Definitief Belaste Inkomsten". Het is een vrijstellingssysteem dat is ontworpen voor bedrijven die investeren in individuele aandelen van andere bedrijven, oorspronkelijk gecreëerd om dubbele belasting te voorkomen wanneer een "moedermaatschappij" dividenden ontvangt van een "dochtermaatschappij". Later werd dit systeem uitgebreid naar kleine en middelgrote ondernemingen (KMO's) die investeren via zogenaamde "DBI-SICAVs".
Basisvoorwaarden voor DBI
De meerwaarde gerealiseerd door het bedrijf op individuele aandelen is onderhevig aan belasting tegen een tarief van 20% voor KMO's en 25% voor grote bedrijven. Deze belasting op meerwaarden wordt echter geëlimineerd als de investering voldoet aan de volgende voorwaarden:
- Het investerende bedrijf moet minstens 10% van het kapitaal van het andere bedrijf bezitten of er 2,5 miljoen euro in investeren.
- Het bedrijf waarin de investering wordt gedaan, moet normaal gesproken onderworpen zijn aan de vennootschapsbelasting of een vergelijkbare buitenlandse belasting.
- Het investerende bedrijf moet zijn deelname minstens één jaar aanhouden.
DBI-SICAVs op maat van KMO's
Het is duidelijk dat niet alle bedrijven in staat zijn om 2,5 miljoen euro te investeren of een belang van 10% te nemen in een ander bedrijf. Om KMO's in staat te stellen van dit systeem te profiteren, zorgen DBI-SICAVs (SICAVs voor Definitief Belaste Inkomsten, vergelijkbaar met beleggingsfondsen) voor het naleven van de eerder genoemde voorwaarden. KMO's kunnen in deze SICAVs investeren zonder voorwaarden en kunnen zo gebruikmaken van het belastingvrijstellingsregime. In dit geval is de roerende voorheffing die wordt ingehouden op dividenden uitgekeerd door de DBI-SICAV aftrekbaar, en eventuele meerwaarden bij de verkoop van SICAV-aandelen worden niet belast.
Maar DBI-SICAVs zijn niet goedkoop
Deze schijnbare voordelen verbergen verschillende belangrijke nadelen. Ten eerste zijn de kosten verbonden aan DBI-SICAVs over het algemeen behoorlijk hoog, met instapkosten die kunnen oplopen tot 3% en beheerskosten van een vergelijkbare grootte. Zoals we vaak benadrukken in deze blog, kunnen over de lange termijn enkele extra procentpunten aan kosten een enorme invloed hebben op het rendement. Een invloed die ver uitstijgt boven de belastingvoordelen die worden geboden. Bovendien komen deze belastingvoordelen alleen tot uiting in het geval van een meerwaarde gerealiseerd door de SICAV. Bij verlies zouden deze kosten voor niets zijn gemaakt, wat als een "dubbele straf" kan aanvoelen.
Niet-aftrekbare kosten
In tegenstelling tot een direct aangehouden effectenrekening binnen een bedrijf, zijn de beheerskosten die door de SICAV in rekening worden gebracht niet aftrekbaar voor het bedrijf, en de btw op deze kosten kan niet worden teruggevorderd. Deze kosten worden rechtstreeks afgetrokken van de SICAV en verrekend met de meerwaarde (of toegevoegd aan het verlies). Ze worden niet apart gefactureerd aan het bedrijf, zoals bij een gewone effectenrekening het geval is.
Onderprestatie van DBI-SICAVs
Naast de kosten vertonen DBI-SICAVs, ondanks dat ze volledig uit aandelen bestaan, lagere rendementen in vergelijking met hun benchmarkindices om verschillende redenen. Ten eerste sluit de belastingvoorwaarde die wordt opgelegd aan de onderliggende bedrijven per definitie een reeks bedrijven uit die profiteren van belastingvrijstellingen, met name veel multinationals die vaak aantrekkelijk zijn vanuit een beursperspectief. Bovendien neigen DBI-SICAVs overbelicht te zijn in Europa, waardoor ze minder concurrerend zijn dan de wereldmarkt.
DBI-Regime zou kunnen afgeschaft worden
Ter afsluiting, als onderdeel van de uitgebreide belastinghervorming die is aangekondigd door Minister Van Peteghem met als doel belastingontwijkingsmogelijkheden te elimineren, is er een plan om het belastingvoordeel dat gekoppeld is aan DBI-SICAVs af te schaffen. Hoewel de hervorming nog niet is aangenomen, stuit deze maatregel op weinig weerstand, en het risico om dit mechanisme in de nabije toekomst afgeschaft te zien worden is aanzienlijk voor KMO's.
Indexbeleggen: een voordeliger benadering
Om verschillende redenen - kosten, prestaties en juridisch risico - lijkt het veel verstandiger om overtollige bedrijfsmiddelen te beleggen via Exchange-Traded Funds (ETF's) zonder te vertrouwen op belastingvoordelen. Wat betreft de vraag of het beter is om dit geld in de vorm van dividenden op te nemen en persoonlijk te beleggen of het binnen het bedrijf te laten in een liquidatiereserve, hangt dit af van uw specifieke situatie. Easyvest heeft een gratis tool ontwikkeld om uw individuele scenario te simuleren en de beste investeringsbeslissing te nemen voor de bedrijfsmiddelen. Aarzel niet om contact op te nemen met onze beheerders voor meer informatie over dit onderwerp.