Camille Van Vyve

14 Mar 2024

Gekopieerd

Representativiteitsbias: opgelet voor misleidende associaties

Ik heb belegd in ArgenX, een biotechbedrijf dat zijn beurswaarde in één jaar tijd wist te verdrievoudigden. Aangezien Celyad ook een beursgenoteerde Europese biotech is, denk ik dat een belegging in dit bedrag me snel een rendement van ongeveer +200 % kan opleveren. Dit is een mooi voorbeeld van de representativiteitsbias: de neiging om te veralgemenen op basis van een paar factoren of specifieke gevallen.

Representativiteitsbias: definitie

De representativiteitsbias treedt op wanneer de gelijkenis tussen objecten of omstandigheden het vermogen om de waarschijnlijkheid van een gebeurtenis in te schatten belemmert. Velen maken dus de fout te geloven dat twee soortgelijke dingen of gebeurtenissen meer met elkaar samenhangen dan in werkelijkheid het geval is.

Oordeelsheuristiek of vereenvoudiging

De representativiteitsbias maakt, net als de verankeringsbias die in één van onze vorige blogs werd beschreven, deel uit van de zogenaamde "oordeelsheuristiek". Om ze te verklaren, wezen Tversky en Kahneman op twee denk- en beslissingssystemen:

• de eerste, die als snel en intuïtief kan worden omschreven, is gebaseerd op mentale snelkoppelingen en leidt vaak tot beoordelingsfouten;
• de tweede, meer bedachtzaam en rationeel, is gebaseerd op gestructureerd analytisch redeneren, maar is langzamer en verbruikt energie.

Oordeelsheuristieken zijn vereenvoudigingsmechanismen die ontstaan om het tweede systeem te vermijden: een ingewikkelde vraag wordt vervangen door een meer eenvoudige vraag, die gemakkelijker kan worden beantwoord.

Een kwestie van stereotypen

In de cognitieve wetenschap kan de representativiteitsbias optreden wanneer men de kans moet schatten dat een object A tot klasse B behoort. Deze kansen worden geschat als een functie van de mate waarin A representatief is voor B, dat wil zeggen volgens de mate waarin waarbij A eruitziet als B. In ons inleidende voorbeeld is ArgenX (A) een goede representatie of een stereotype van “Europese performante biotech” (B). Omdat Celyad (C) op A lijkt, breng ik het automatisch in dezelfde categorie.

In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor toekomstige rendement

In termen van investeringen komt de representativiteitsbias ook voor wanneer we onze prognoses voor een onderneming baseren op haar prestaties uit het verleden. Bij onzekerheid zijn beleggers geneigd te geloven dat een verleden van goede prestaties representatief is voor de algemene prestaties die de onderneming in de toekomst zal blijven laten zien. Terwijl de toekomstige waarde van een onderneming alleen kan worden geschat in termen van haar toekomstige cash flows! Maar het maken van cash flow-prognoses is een vervelende oefening die velen liever vervangen door een eenvoudigere, niettemin ongegronde analyse.

Absolute VS relatieve waarde

Insgelijks kan een belegger oordelen dat als een onderneming een leider is in haar vakgebied, het een goede belegging zal zijn. Dit is weer een "representatie" van de prestaties, zonder enige rationele basis, omdat deze onderneming een leider zou kunnen zijn in een krimpende sector of in een ongunstige economische context, die uiteraard op de beurswaarde dreigt te wegen.

Passief beleggen om niet te moeten kiezen

Bij passief beleggen bent u blootgesteld aan de wereldmarkt, ongeacht het belegde bedrag. U selecteert dus geen effecten op basis van hun prestaties uit het verleden of X-, Y- of Z-criteria: diversificatie is het enige criterium. Hierdoor vermijdt u de keuze tussen intuïtie en redenering en profiteert u van een krachtige investeringsformule die eenvoudig en snel kan worden opgezet (Beste van de Test volgens Test Aankoop) zonder uw hersenen te belasten.

Start mijn simulatie

Gekopieerd