“De BEL 20 sluit op 3.800 punten”, dit is een bekend einde van het radionieuws. Maar wat stellen deze "punten" precies voor? Korte les in beursindexen.
Zoals we in een vorige blog schreven, is een beursindex een numerieke maatstaf waarmee een belegger op een eenvoudige manier de prestaties van een aantal financiële instrumenten, vaak aandelen, kan evalueren.
Het nut van de index is vereenvoudiging, en net daarom is hij in het algemeen vrij van de monetaire waarde van zijn bestanddelen. Het is dus een virtuele maatregel waarvan de absolute waarde als berekeningsbasis dient: alleen het in een bepaalde periode waargenomen verschil is van belang.
Stel dat de BEL 20 op een bepaalde dag sluit op 3.800 punten, de dag ervoor op 3.715. De relatieve variatie van de index van dag tot dag is dus (3.800-3.715)/3.715= 2,3%. Met deze gegevens kunnen investeerders gemakkelijk de rentabiliteit van hun investeringen en de ontwikkeling van deze rentabiliteit beoordelen en deze vergelijken met de rentabiliteit van andere investeringen.
Variaties in een index worden uitgedrukt in punten en komen overeen met de gewogen gemiddelde prestatie van de aandelen waaruit de index bestaat. Elk bedrijf in de index heeft een weging die doorgaans is afgeleid van zijn marktkapitalisatie, d.w.z. de totale waarde van zijn uitstaande aandelen. Dus hoe groter de kapitalisatie van een onderneming, hoe groter het gewicht van de prestaties van die onderneming in de index.
Waarom staat de Nasdaq nu op meer dan 10.000 punten en de BEL 20 op slechts 3.000? Verschillende factoren beïnvloeden deze "puntniveaus": Zowel de datum waarop de index is opgesteld (1971 voor de eerste en 1990 voor de tweede) als de basiswaarde van de index. Zo was de Nasdaq bij zijn oprichting 100 punten waard, terwijl de BEL 20 1.000 punten waard was. Het heeft dus geen zin om de waarde in punten van de ene index te vergelijken met die van een andere.
In tegenstelling tot de meeste naar marktkapitalisatie gewogen indexen zijn enkele indexen prijsgewogen. In dit geval is de waarde van de index gelijk aan de som van de prijzen van de samenstellende aandelen. Dit is de methode die wordt gebruikt door de Dow Jones Industrial Average, de allereerste index die in 1885 werd gecreëerd, en door de Nikkei 225. Deze indexcijfers worden daarom uitgedrukt in dollars voor de eerstgenoemde en in yen voor de laatstgenoemde.
Tot slot, zoals hierboven uitgelegd, mag u niet vergeten dat een index een indicator is en geen beleggingsproduct. Maar u kunt wel financiële producten kopen die indexen repliceren: dit zijn indexfondsen (ETF's) of trackers. De beursindex dient dan als kompas voor de ETF-beheerder.