Corentin Scavée

14 Mar 2024

Gekopieerd

Een index geeft de beurstrend in één oogopslag

"De S&P 500 staat op zijn hoogste punt ooit", "De BEL 20 bereikt 4.000 punten", "De Nikkei 225 verliest 20% na Fukushima"... Achter elk belangrijk economisch nieuwsitem schuilt de notie van een index, een centraal concept in de financiële wereld die een trend in één oogopslag aantoont. In een notendop is een index een financiële maatregel die een belegger in staat stelt om de prestaties van een bepaalde reeks financiële instrumenten snel te evalueren. In de praktijk gaat het vaak om een effectenbeurs, een geografisch gebied of een bepaalde sector. Als de beschouwde financiële activa meestal aandelen zijn, zijn er ook obligatie- en derivatenindexen.

Een bepaalde korf van activa

Een index is een korf (een verzameling) van een bepaald aantal activa die voldoen aan vooraf gedefinieerde criteria. De respectieve wegingen van deze effecten in de index worden over het algemeen bepaald op basis van hun marktkapitalisatie en afgetopt om oververtegenwoordiging te voorkomen. Als voorbeeld baseert de BEL 20 zich op de 20 belangrijkste bedrijven die genoteerd zijn op de Brusselse Euronext-beurs over en beperkt hun gewicht tot 15%. Een groot bedrijf als AB Inbev heeft daarom binnen de BEL 20 een groter gewicht (~ 12%) dan een meer bescheiden bedrijf als Colruyt (~ 2%).

Een virtuele maatregel die de huidige trend toont

De index is een virtuele maatstaf waarvan de absolute waarde geen directe link heeft met de marktkapitalisatie van haar bestanddelen en geen andere waarde heeft dan als basis voor de berekening te dienen. Alleen het waargenomen verschil gedurende een bepaalde periode is belangrijk. Dit wordt berekend als het gewogen gemiddelde van de individuele prestaties van de bestanddelen. Dit gemiddelde geeft de opwaartse of neerwaartse trend van de korf als geheel. Dow Jones, de vader van alle indices.

Het begrip 'index' dateert uit 1896 toen Charles Dow, redacteur van de Wall Street Journal, zijn lezers een snelle en gemakkelijke manier wilde bieden om de prestaties van de New York Stock Exchange te peilen. Hij had het idee om een waarde te berekenen die de gemiddelde prestaties weergeeft van de 12 grootste beursgenoteerde industriële aandelen op Wall Street. Dit is hoe de eerste aandelenindex werd gecreëerd. Charles Dow noemde het op bescheiden wijze de Dow Jones Industrial Average.

Een progressieve generalisatie

Het was pas in de jaren 80 dat de Dow Jones andere indices over de hele wereld inspireerde. In het begin van de jaren 90 had elke effectenbeurs een eigen index, weergegeven door een afkorting gevolgd door een cijfer dat het aantal bestanddelen weergeeft. Deze indices werden vervolgens berekend en gepubliceerd door financiële kranten of effectenmakelaarsverenigingen. De bekendste zijn de BEL 20 in Brussel, de CAC 40 in Parijs, de S&P 500 in de Verenigde Staten en de Nikkei 225 in Tokio.

Een uitstekende vergelijkingsbasis

Als indices in eerste instantie virtuele waarden waren met als enige doel een trend aan te geven, vonden beleggers het al snel nuttig om ze te gebruiken als vergelijkingsbasis of als benchmark om de prestaties van een portfolio te beoordelen. Dankzij indexen kan een belegger eenvoudig de investeringsbeslissingen van zijn vermogensbeheerder beoordelen.

Een nieuwe manier van beleggen

Aan het einde van de jaren 80 kwam een grote Amerikaanse bank (State Street) op het idee om een fonds op te richten dat de samenstelling van de S&P 500 repliceerde om beleggers exact de prestaties van de index te bieden. Het eerste indexfonds, de SPY, was geboren. Hierdoor kwamen de indices naar voren, niet langer als indicatoren of comparatoren, maar als de basis voor het ontwikkelen van beleggingsstrategieën. Gezien de moeilijkheden die actieve managers ondervonden om beter te presteren dan de indices, werden deze fondsen al snel zeer succesvol. Vandaag is de SPY het grootste fonds ter wereld met $250 miljard aan belegd vermogen.

Een exponentiële groei

De ontwikkeling van indexfondsen en derivaten stimuleerde het creëren van nieuwe indices. De opkomst van computers versnelde deze groei nog verder door hun berekening te vergemakkelijken tot een punt waarop de waarde van indices in realtime kon worden bepaald. Sector, regio, grootte, valuta, maatschappelijke impact... het zijn slechts enkele van de criteria die worden gebruikt om de nieuwe korven met activa te definiëren. De groei was zo fulgurant dat er vandaag wereldwijd meer dan 3 miljoen indices zijn.

Een dynamische compositie

Een index wordt vaak gezien als passief en statisch. Het is echter een dynamische maatregel waarvan de weging dagelijks wordt aangepast aan de evolutie van de beurzen en waarvan de bestanddelen periodiek opnieuw worden geëvalueerd, waarbij de gevallen bedrijven worden vervangen door de rijzende sterren. Als gevolg hiervan is General Electric een eeuw later het enige nog bestaande onderdeel van de Dow Jones. Het grootste bedrijf van BEL 20 in 2007, Fortis, maakt er vandaag geen deel meer van uit.

Subtiele maar essentiële nuances

Aangezien indices een snelle manier bieden om de evolutie van een markt te begrijpen, kan haast leiden tot verkeerde interpretaties. De meest voorkomende foutenfactoren komen voort uit het feit dat de meest gebruikelijke indices dividenden uitsluiten en worden uitgedrukt in lokale valuta.

Bij uitsluiting van dividenden zal een investeerder die de prestaties van de CAC 40 analyseert, denken dat de effectenbeurs van Parijs zich nog niet heeft hersteld van de crisis van 2008. Wanneer de grote dividenden die door Franse bedrijven worden betaald echter wel worden meegerekend, realiseert men zich dat de CAC 40 sinds 2015 zijn verliezen heeft gerecupereerd.

Evenzo geldt dat, wanneer we het effect van de lokale munteenheid negeren, kunnen we denken dat Wall Street in 2017 het veel beter heeft gedaan dan Parijs, met een stijging van 19% voor de S&P 500 tegenover 9% voor de CAC 40. Echter is, gezien de depreciatie van de dollar ten opzichte van de periode, de waardering van de S&P 500 eigenlijk beperkt tot 5% in euro, wat twee keer minder is dan de aandelenbeurs van Parijs.

easyvest en indices

Indices vormen de basis van de investeringsbenadering die door easyvest wordt geïmplementeerd. Indices maakten het mogelijk om de inefficiëntie van actief beheer onder de aandacht te brengen en staan ook aan de oorsprong van de ontwikkeling van indexfondsen, de door easyvest aanbevolen financiële instrumenten. Onze beleggingsoplossingen laten u profiteren van krachtige indices via indexfondsen. Onze persoonlijke adviseurs zijn steeds beschikbaar om u te helpen bij het samenstellen van op maat gemaakte beleggingsportefeuilles die zijn afgestemd op uw levensprojecten.

Start mijn simulatie

Gekopieerd