Het spook van de recessie is alomtegenwoordig in ons dagelijks leven: in onze nieuwsfeed, in de kranten en op tv. “Het spook” want het is angstaanjagend en tegelijkertijd ongrijpbaar. Maar recessies maken integraal deel uit van de geschiedenis en markten hebben er bijna altijd op geanticipeerd. Dit indachtig kan de belegger, zo niet zichzelf ertegen beschermen, in ieder geval de situatie beheerst benaderen.
Een recessie is een periode van tijdelijke terugval in de economische activiteit van een land. Meestal spreken we van een recessie als we gedurende minstens twee opeenvolgende kwartalen een daling van het Bruto Binnenlands Product (BBP) waarnemen.
Gegeven deze definitie is er pas officieel sprake van een recessie als deze al heeft plaatsgevonden, dus als de economische groei twee kwartalen op rij negatief is geweest. Daardoor is het als belegger moeilijk om op recessies te anticiperen.
Recessies maken integraal deel uit van de geschiedenis. Sinds 1857 hebben recessies zich gemiddeld elke 39 maanden voorgedaan en duren gemiddeld 18 maanden. Als we een kortere periode nemen, bvb. na de Tweede Wereldoorlog, neigt de frequentie en de duur van recessies af te nemen: het fenomeen doet zich sindsdien bijna elke 5 jaar voor en duurt gemiddeld iets minder dan een jaar.
De evolutie van de financiële markten heeft in het verleden aangetoond dat de aandelenmarkten anticiperen op perioden van economische neergang of recessies. Meestal is er een beurspiek 4 maanden voor de recessie, gevolgd door een scherpe daling.
In werkelijkheid anticiperen markten op de belangrijkste gebeurtenissen, of de uitkomst nu positief of negatief is. Dat zagen we bij de renteverhoging: de markten hadden die al ingeprijsd voordat ze plaatsvonden, en pasten de prijzen neerwaarts aan voordat de centrale banken hun tarieven daadwerkelijk verhoogden. Positiever is dat we regelmatig lezen dat de markten "anticiperen op goede werkgelegenheidscijfers in de Verenigde Staten" of "op goede resultaten anticiperen" van dat en dat bedrijf.
Hoe verklaart men het anticiperingsvermogen van financiële markten? Voornamelijk door ‘wisdom of the crowd’ of wijsheid van de menigte. Deze theorie bewijst dat bij het onderkennen van een probleem een groot aantal amateurs altijd efficiënter zal zijn dan het individu alleen (zelfs een expert), zolang hun meningen gevarieerd en onafhankelijk zijn. Deze theorie ondersteunt de andere belangrijke theorie, zijnde de marktefficiëntietheorie. Zelfs als beide niet onfeilbaar zijn (onder meer door cognitieve vooroordelen), verklaren ze een groot deel van het functioneren van financiële markten.
Omdat de markten de neiging hebben om op alles te anticiperen, herstellen ze zich meestal ook voor het einde van crises. Voor u als belegger betekent dit dat u niet per se hoeft te wachten tot de situatie verbetert om te beginnen met beleggen. Integendeel: om ten volle te profiteren van de rebound, is het beter om te investeren in een dieptepunt.
Het advies? Omdat de markten na een daling vaak de neiging hebben om sterk te herstellen, is het beter om te beleggen of belegd te blijven tijdens een recessie. Zoals u kunt zien in bovenstaande grafiek: Voor elk jaar dat 6 maanden voor het einde van de recessies begon, is de S&P 500 gemiddeld met meer dan 10% gestegen. Investeren of geïnvesteerd blijven tijdens een recessie is daarom het beste wat u kunt doen om te voorkomen dat u de stijging mist.