Antoine Bouvy

24 Apr 2025

Gekopieerd

Beleggen in ETFs in crisistijd: verstandig of gevaarlijk?

Wanneer de financiële markten in het rood duiken, groeit de onzekerheid onder beleggers. Sommigen stellen zich de vraag of het verstandig is om te blijven beleggen in ETF’s tijdens een crisis, of als dit net het risico op verlies vergroot? Dit artikel analyseert de impact van een recessie op ETF’s en hoe u verstandig kunt beleggen in onzekere tijden.

Wat zijn ETFs en hoe werken ze?

ETF staat voor Exchange Traded Fund, een beursgenoteerd fonds dat een index volgt. Denk aan de S&P 500, de MSCI World of een specifieke sector. ETF’s combineren de voordelen van beleggingsfondsen en aandelen: ze bieden spreiding zoals fondsen, maar zijn net zo flexibel verhandelbaar als aandelen. Typische Kenmerken en voordelen van trackers zijn: 

• Diversificatie: Eén ETF bevat vaak honderden aandelen. U spreidt uw risico automatisch over meerdere bedrijven, sectoren en landen. Dit verlaagt de impact van slecht presterende aandelen.
• Lage kosten: Omdat ETF’s passief beheerd worden (ze volgen een index), zijn de beheerskosten veel lager dan bij actief beheerde fondsen. Dit verschil kan op lange termijn duizenden euro’s opleveren.
• Transparantie: U weet exact waarin u belegt: ETF-aanbieders publiceren dagelijks de samenstelling van hun fondsen. Geen verborgen kosten of onbekende activa.
• Liquiditeit: ETF’s worden de hele dag door verhandeld op de beurs. Dit betekent dat u op elk moment kunt kopen of verkopen tegen marktprijs.

Wat gebeurt er met ETF’s tijdens een crisis?

In tijden van economische of geopolitieke onzekerheid reageren financiële markten heftig. Aandelen dalen, sommige beleggers panikeren, en ook ETF’s delen in de klappen. Omdat ETF’s een index volgen, zijn ze even volatiel als de markt zelf.

Gevolgen tijdens crisismomenten

• Volatiliteit: De koersen van ETF’s schommelen sterk, net zoals de onderliggende index. In een diepe correctie of recessie kan een wereldwijde ETF tijdelijk dalen in waarde.
• Prijsafwijkingen: In extreme marktomstandigheden kan de handelsprijs van een ETF kort afwijken van de Net Asset Value (NAV). Dit ontstaat door verschillen in liquiditeit tussen de ETF en de onderliggende activa.
• Liquiditeitsproblemen bij niche-ETF’s: Vooral ETF’s die focussen op kleinere markten of specifieke sectoren kunnen tijdelijk moeilijker verhandelbaar zijn. Dat leidt tot hogere spreads (verschil tussen aankoop- en verkoopprijs).
• Dividenddaling: Veel ETF’s keren dividenden uit. In een crisis kunnen bedrijven hun dividenden verlagen of schrappen, wat een directe impact heeft op het rendement van uw ETF.

Waarom ETF’s toch waardevol blijven in crisistijd

1. Historisch herstelvermogen: Op lange termijn vertonen financiële markten een stijgende trend. Dit ondanks, of zelfs dankzij, crisissen. De meeste ETF’s volgen brede indices die bedrijven vertegenwoordigen die zich aanpassen, innoveren en doorgroeien. Na elke crisis zijn markten uiteindelijk sterker teruggekomen.
2. Opportuniteiten bij lage koersen: Een crisis zorgt vaak voor een algemene verkoopgolf, ook van aandelen met sterke fundamenten. Daardoor kunt u kwaliteitsbedrijven via ETF’s op een koopje verwerven. Wie durft te investeren als anderen vluchten, plukt vaak de vruchten bij het herstel.
3. Lange termijn beleggen loont: Crisissen zijn beperkt in de tijd, maar beleggingshorizonten van 10, 20 of 30 jaar overbruggen meerdere cycli. Op die termijn verdwijnen tijdelijke dalingen in het grotere geheel. ETF’s zijn perfect om dit potentieel te benutten.
4. Dollar Cost Averaging (DCA): DCA is een strategie waarbij u periodiek een vast bedrag investeert, ongeacht de marktomstandigheden. Hierdoor koopt u automatisch meer aandelen wanneer de prijzen laag zijn, en minder wanneer ze hoog zijn. Deze techniek beperkt het risico van verkeerd getimede aankopen.

Risico’s van ETF-beleggingen tijdens een crisis

1. Tijdelijke verliezen: Het is niet ongewoon dat een wereldwijde ETF tijdens een zware crisis tijdelijk met 20% of meer daalt. Deze verliezen zijn enkel op papier, tenzij u verkoopt. Verkopen op een dieptepunt maakt het verlies definitief en verhindert dat u kunt profiteren van het herstel.
   
   Belangrijk principe: verliezen zijn tijdelijk, zolang u belegd blijft.
2. Psychologische druk en impulsieve reacties:
   Zelfs doorgewinterde beleggers kunnen wakker liggen van een dalende portefeuille. Ons brein is evolutionair geprogrammeerd voor verliesaversie: verliezen voelen zwaarder aan dan gelijkwaardige winsten goed doen.
   
   Vermijd de volgende gedragsvalkuilen tijdens crisissen:
   • Verkopen in paniek
   • Overstappen naar “veilige” beleggingen op het verkeerde moment
   • Eindeloos wachten op het “perfecte” instapmoment dat nooit komt
   Een professionele adviseur helpt u om rationeel te blijven. Easyvest werkt met modelportefeuilles gebaseerd op langetermijnstatistieken, niet op emoties.
3. Wees voorzichtig met niche-ETFs:
   Sectorspecifieke of thematische ETF’s (zoals AI, blockchain, of biotechnologie) kunnen tijdens crisissen harder worden getroffen. Ze missen de spreiding van bredere ETF’s en zijn vaak minder liquide. Als u in ETF’s wilt beleggen tijdens een crisis, kies dan bij voorkeur voor wereldwijd gespreide en liquide fondsen.

Hoe verstandig beleggen in ETFs tijdens een crisis of recessie

1. Kies voor brede markt-ETF’s
   Overweeg ETF’s zoals:
   • MSCI World: blootstelling aan meer dan 1.600 bedrijven wereldwijd
   • S&P 500: de 500 grootste Amerikaanse ondernemingen
   • Vanguard FTSE All-World: brede spreiding, inclusief opkomende markten
   Deze ETF’s vormen een solide basis, zelfs in volatiele tijden.
2. Automatiseer uw beleggingen
   Platformen zoals Easyvest bieden geautomatiseerde maandelijkse beleggingen aan. Dit elimineert de drang om de markt te timen en maakt DCA mogelijk. U hoeft enkel uw investeringsbedrag in te stellen, het systeem doet de rest, zelfs tijdens beurscrashes.
3. Stem af op uw risicoprofiel
   Een crisis is een uitstekend moment om uw portefeuille opnieuw onder de loep te nemen:
   • Bent u te risicovol belegd voor uw leeftijd of doelen?
   • Kunt u omgaan met een verlies van 30% zonder te panikeren?
   • Zou een tijdelijk defensievere strategie u meer gemoedsrust geven?
   Een herziening van uw strategie brengt rust in onzekere tijden.
4. Blijf belegd
   Beleggen is een marathon, geen sprint. Tijdens een daling uitstappen is zelden een goed idee. Statistieken tonen aan dat beleggers die tijdelijk uitstappen vaak de beste beursdagen missen, wat het rendement op lange termijn ernstig schaadt.

Analyse: Herstelt de markt altijd?

Veel beleggers twijfelen: wat als deze keer anders is? Wat als de markt zich níét herstelt? Die angst is begrijpelijk, maar wordt niet ondersteund door feiten. Historisch onderzoek toont aan dat markten zich altijd herstellen, ook na zware schokken.

Historische voorbeelden

• Grote Depressie (1929–1932)
  De Dow Jones verloor bijna 90% van zijn waarde. Toch herstelde de markt uiteindelijk. Tegen het einde van de jaren '30 was een groot deel van het verlies weggewerkt.
• Dotcomcrisis (2000–2002)
  De Nasdaq verloor 78%. Maar bedrijven als Amazon en Google overleefden en bloeiden open. De bredere markt (S&P 500) recupereerde in vijf jaar.
• Financiële crisis (2008–2009)
  De S&P 500 halveerde in waarde na de val van Lehman Brothers. Toch stond diezelfde index in 2013 alweer op recordhoogte.
• Coronacrisis (2020)
  Een pandemie verlamde de wereld in maart 2020. Beurzen daalden 30–35% in enkele weken. Dankzij snelle beleidsreacties herstelden de markten volledig binnen zes maanden.
• Oorlog in Oekraïne en inflatiecrisis (2022)
  Door de Russische invasie, stijgende energieprijzen en inflatie daalden wereldwijde ETF’s met 15 tot 25%. Technologie-ETF’s kregen het zwaar te verduren. Maar tegen 2023 was de rust grotendeels teruggekeerd, en veel sectoren, vooral energie, defensie en industrie, herstelden sterk.

Waarom herstellen markten?

• Economieën zijn veerkrachtig en herstellen vanzelf
• Innovatie en productiviteit blijven stijgen
• Centrale banken en overheden ondersteunen via stimuli
• Nieuwe technologieën en trends ontstaan vaak net tijdens crisissen

Wie dus belegd blijft, wordt meestal beloond. Tijd in de markt verslaat pogingen tot markt-timing.

Tabel: Vergelijking van strategieën tijdens crisissen

Praktische tips voor beleggen in onzekere tijden

• Beleg enkel met geld dat u op korte termijn niet nodig hebt. Dit voorkomt dat u gedwongen wordt om op een slecht moment te verkopen.
• Hou vast aan uw plan. Paniek is geen strategie. Schrijf uw beleggingsdoelen neer en blijf er trouw aan.
• Automatiseer uw beleggingen. Door maandelijks automatisch te investeren, vermijdt u emotionele beslissingen en benut u de kracht van DCA.
• Kies voor brede, liquide ETF’s. Vermijd te gespecialiseerde fondsen en geef de voorkeur aan wereldwijde indices met veel handelsvolume.
• Zoek begeleiding indien nodig. Een vermogensbeheerder zoals Easyvest helpt u objectief te blijven en uw strategie aan te passen wanneer nodig, niet wanneer u bang bent.

Conclusie: verstand of gevaar?

Beleggen in ETF’s tijdens crisissituaties lijkt misschien gevaarlijk, maar is dat niet per se, als u het juist aanpakt. Met een langetermijnvisie, voldoende spreiding en emotionele discipline, worden crisissen net opportuniteiten. Volledig uitstappen en wachten tot de “rust terugkeert” leidt vaak tot gemiste rendementen.

Markten herstellen zich. Dat is historisch bewezen. Wie met vertrouwen en strategie belegt, hoeft geen angst te hebben voor tijdelijke turbulentie.

Wilt u meer weten over hoe Easyvest u kan begeleiden tijdens economische onzekerheid?
Ontdek onze aanpak en lees hoe wij beleggen met discipline en zonder emotie – zelfs in de moeilijkste marktomstandigheden.

Start mijn simulatie

Gekopieerd